Skip to main content
Skontaktuj się

Klinika Melitus
ul. Słowackiego 12
01-627 Warszawa

[email protected]
tel. 22 833 74 38
tel. kom: 603 060 621

Godziny otwarcia:
poniedziałek – piątek: 9.00 – 21.00
sobota: 10.00 – 15.00

Zgrzytanie zębami (Bruksizm)

Czym jest zgrzytanie zębami?

Zgrzytanie zębami, znane również jako bruksizm, to mimowolne, często nieświadome zaciskanie lub zgrzytanie zębami, zwykle występujące podczas snu, choć może pojawiać się również w ciągu dnia. To zaburzenie ma charakter parafunkcyjny – nie pełni żadnej roli fizjologicznej, a z czasem prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych: ścierania zębów, bólu głowy, szczęki, a nawet deformacji rysów twarzy.

Bruksizm jest coraz częściej diagnozowany, zwłaszcza u osób narażonych na stres, napięcie emocjonalne i przewlekłe zmęczenie.

Przyczyny powstawania zgrzytania zębami

Przyczyny bruksizmu są złożone i obejmują zarówno czynniki psychiczne, jak i fizjologiczne:

  1. Stres i napięcie emocjonalne – najczęstsza przyczyna; organizm rozładowuje napięcie poprzez nieświadome zaciskanie szczęk.

  2. Nieprawidłowy zgryz lub wady ortodontyczne – nierównomierne kontakty zębów prowadzą do przeciążeń.

  3. Zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego (SSŻ) – ograniczają ruchomość żuchwy i powodują ból.

  4. Brak zębów lub źle dopasowane uzupełnienia protetyczne.

  5. Nadmierne pobudzenie układu nerwowego – spowodowane np. przez kofeinę, nikotynę lub niektóre leki.

  6. Czynniki genetyczne – skłonność do bruksizmu może występować rodzinnie.

Objawy zgrzytania zębami

Bruksizm często pozostaje długo niezauważony, dopóki nie pojawią się poważniejsze objawy. Do najczęstszych należą:

  • Zgrzytanie zębami w nocy (słyszalne przez partnera),

  • Ścieranie się szkliwa i zębów, pęknięcia i nadwrażliwość,

  • Ból żuchwy, szczęki, karku lub głowy,

  • Uczucie napięcia mięśni twarzy po przebudzeniu,

  • Bóle uszu bez przyczyny laryngologicznej,

  • Zmiana rysów twarzy – poszerzenie żuchwy na skutek przerostu mięśni.

Diagnostyka bruksizmu

Rozpoznanie bruksizmu wymaga oceny przez dentystę, ortodontę lub specjalistę od zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego. Stosuje się m.in.:

  • Badanie kliniczne i palpacyjne mięśni żucia,

  • Analizę zwarcia i zgryzu,

  • RTG lub tomografię komputerową stawu skroniowo-żuchwowego,

  • W niektórych przypadkach – badania snu (polisomnografia), jeśli bruksizm współwystępuje z bezdechem sennym.

Leczenie zgrzytania zębami

Leczenie bruksizmu ma charakter wielokierunkowy – obejmuje zarówno zniesienie objawów, jak i usunięcie przyczyn.

1. Leczenie stomatologiczne

  • Szyny relaksacyjne (nakładki na zęby) – zapobiegają ścieraniu szkliwa i odciążają staw skroniowo-żuchwowy.

  • Korekta zgryzu – ortodontyczna lub protetyczna.

2. Leczenie farmakologiczne i psychoterapeutyczne

  • Leki rozluźniające mięśnie lub terapia przeciwlękowa w przypadku silnego stresu.

  • Trening relaksacyjny, techniki oddechowe, fizjoterapia szczęki.

3. Medycyna estetyczna w leczeniu bruksizmu

Coraz częściej w terapii stosuje się botoks (toksynę botulinową), który działa na zasadzie czasowego rozluźnienia mięśni żwaczy, ograniczając ich nadmierną aktywność.

Zabieg przynosi efekty po kilku dniach i utrzymuje się przez ok. 4–6 miesięcy. Oprócz efektu terapeutycznego, botoks wpływa również estetycznie – wysmukla dolną część twarzy, nadając jej delikatniejszy kontur.

Profilaktyka bruksizmu

Aby zmniejszyć ryzyko zgrzytania zębami:

  • Unikaj nadmiaru kofeiny i alkoholu,

  • Ogranicz stres poprzez techniki relaksacyjne,

  • Zapewnij sobie odpowiednią ilość snu,

  • Regularnie odwiedzaj dentystę,

  • Nie żuj gumy nadmiernie długo,

  • Zadbaj o ergonomię szczęki – nie zaciskaj zębów w ciągu dnia.

Polecane zabiegi medycyny estetycznej przy zgrzytaniu zębami

FAQ – najczęściej zadawane pytania o zgrzytanie zębami

  1. Czy zgrzytanie zębami można całkowicie wyleczyć?
    Tak, w wielu przypadkach bruksizm można skutecznie opanować poprzez terapię łączoną – botoks, szynę relaksacyjną i redukcję stresu.
  2. Jak długo utrzymują się efekty po botoksie na bruksizm?
    Zazwyczaj od 4 do 6 miesięcy. Regularne zabiegi pozwalają utrwalić efekt i ograniczyć nawroty.
  3. Czy botoks na bruksizm zmienia rysy twarzy?
    Tak, często poprawia proporcje twarzy – zmniejsza szerokość żuchwy i nadaje twarzy bardziej smukły wygląd.
  4. Czy bruksizm może prowadzić do bólu głowy?
    Tak, napięcie mięśni żwaczy i skroniowych często wywołuje bóle głowy o charakterze napięciowym.
  5. Czy stres ma wpływ na zgrzytanie zębami?
    Zdecydowanie tak – to najczęstszy czynnik wyzwalający bruksizm. Włączenie technik relaksacyjnych jest kluczowe w terapii.