Zastosowanie botoksu w dermatologii estetycznej
Toksyna botulinowa szerzej znana jako botoks w medycynie estetycznej używana jest już od ponad 40 lat! Wszyscy kojarzą ją z wygładzaniem zmarszczek, jednak mało kto wie, że jest ona również wykorzystywana do leczenia nadpotliwości.
Historia botoksu
Użycie toksyny botulinowej w medycynie datuje się na wczesne lata siedemdziesiąte, kiedy to Dr. Alan Scott rozpoczął poszukiwania nieoperacyjnych metod leczenia zeza. Pionierami zastosowania toksyny botulinowej w dermatologii estetycznej byli Jean Carruthers i Alastair Carruthers, którzy zaobserwowali u pacjenta leczonego toksyną botulinową z powodu blepharospasmu wygładzenie zmarszczek mimicznych danej okolicy. Od tego czasu obserwuje się ekspansywny rozwój techniki leczenia i korekcji zmarszczek mimicznych przy użyciu toksyny botulinowej.
Działanie botoksu
Substancja to jest wytwarzana przez beztlenowe laseczki jadu kiełbasianego (Clostridium botulinum). Efekty działania toksyny botulinowej polegające na czasowym ograniczeniu możliwości skurczu mięśnia są odwracalne i przemijające i trwają przez 3-7 miesięcy. Po podaniu preparatu domięśniowo objawy porażenia pojawiają się w 3-4 dobie do 7 dni. Czasami przy niezadawalającym efekcie kosmetycznym zabieg powtarzany jest po 2 tygodniach.
Wskazania do zabiegu
Toksynę botulinową stosuje się także do usuwania zmarszczek poprzecznych czoła, zmarszczek mimicznych wokół oczu („kurzych łapek”), zmarszczek wokół ust, pionowych i poprzecznych zmarszczek szyi, nadpotliwości lokalnej pach, rąk, stóp.
Przeciwskazania
- choroby złącza nerwowo-mięśniowego,
- stosowanie leków wpływających na złącze – aminoglikozydów, aminochinolin, cyklosporyny, d-penicylaminy w ciągu 4 tygodni przed zabiegiem,
- stosowanie kwasu salicylowego,
- niesterydowych leków przeciwzapalnych,
- leków przeciwkrzepliwych w okresie 4 tygodni przed zabiegiem,
- ciąża i okres karmienia piersią,
- znana nadwrażliwość na ludzką albuminę i toksyną botulinową.
Działania uboczne i powikłania po zabiegu
działania uboczne są minimalne. Iniekcja może być bolesna i powodować dyskomfort u pacjenta. Można temu zapobiec stosując miejscowo krem znieczulający lub schładzając lodem okolicę poddawaną zabiegowi. W miejscu wkłucia może pojawić się zasinienie i obrzęk.
Zalecenia po zabiegu
Unikanie masażu oraz manipulacji (także zabiegów kosmetycznych) w okolicy podania toksyny botulinowej w celu uniknięcia niekontrolowanego przemieszczania się preparatu.
Zakaz pochylania i leżenia w ciągu 4 godzin po zabiegu.
Bezpieczeństwo
Stosowanie toksyny botulinowej do korekcji zmarszczek ze względów estetycznych jest bezpieczną i stosunkowo prostą w wykonaniu metodą. Jej bezsprzeczną zaletą jest mała inwazyjność w porównaniu do zabiegów chirurgicznych i laserowych, jednakże wymaga od lekarza znajomości warunków anatomicznych i techniki podawania preparatu. Standaryzacja techniki zabiegu oraz minimalizowanie działań niepożądanych daje gwarancję osiągania korzystnych, powtarzalnych efektów terapeutycznych.
Nadpotliwość
Nadpotliwością (pierwotną bądź wtórną) nazywamy stan nadmiernego wydzielania potu powyżej poziomu umożliwiającego regulację temperatury organizmu do prawidłowych wartości. Nadpotliwość dzielimy na miejscową i uogólnioną. Nadpotliwość miejscowa dotyczy rąk, pach, stóp i twarzy. Dzięki właściwości toksyny botulinowej polegającej na blokowaniu uwalniania substancji stymulującej wydzielanie potu podawanie jej we wstrzyknięciach śródskórnych w okolice gruczołów ekrynowych może zahamować wydzielanie przez nie potu. Czas utrzymywania się efektu zabiegu szacuje się na 4-16 miesięcy. Nie zalecane jest powtarzanie zabiegu w odstępach czasu krótszych niż 16 tygodni. W przypadku, gdy czas działania toksyny botulinowej jest krótszy niż 4 miesiące wskazane jest stosowanie dodatkowego leczenia miejscowego lub ogólnego. Wskazaniem do zabiegu jest nadpotliwość miejscowa.
Działania uboczne botoku przy leczeniu nadmiernej potliwości
Działania uboczne ograniczają się do bólu lub dyskomfortu w miejscach wkłuć i bardzo rzadko zaczerwienienia i obrzęku. W przypadkach przekraczania zalecanych dawek obserwowano osłabienie drobnych mięśni rąk oraz osłabienie mięśni obręczy barkowej.
Stosowanie toksyny botulinowej do korekcji zmarszczek ze względów estetycznych jest bezpieczną i stosunkowo prostą w wykonaniu metodą. Jej bezsprzeczną zaletą jest mała inwazyjność w porównaniu do zabiegów chirurgicznych i laserowych, jednakże wymaga od lekarza znajomości warunków anatomicznych i techniki podawania preparatu. Toksyna botulinowa jest także użytecznym lekiem w leczeniu nadpotliwości miejscowej opornej na standardowe terapie. Standaryzacja techniki zabiegu oraz minimalizowanie działań niepożądanych daje gwarancję osiągania korzystnych, powtarzalnych efektów terapeutycznych.